El Atmanın Önlenmesi (Müdahalenin Men-i) Davası Nedir? El atmanın önlenmesi durumu kişinin malına haksız olarak müdahale edilmesi halinin engellenmesi durumu olarak tanımlanır. Mülkiyet hakkı mutlak bir haktır. Bu hak Türk Medeni Kanunun’da (TMK) mal sahibine yani malike mülkiyetinde bulundurduğu taşınmazlara karşı ortaya çıkan haksız müdahalelere karşı bazı yetkiler verilmiştir.
TMK 683. madde gereğince mal sahibi malını haksız olarak elinde bulunduran kişilere karşı el atmanın önlenmesi davası hakkı tanınmıştır. Hukuki bir kamulaştırma yapılmayan mallara karşı mülkiyet konusu taşınmazlar üzerinde hak iddia edilmesi mülkiyet hakkını ihlal eden bir durum olduğundan ve Türk hukukunda kamulaştırılmadan el atma karşısında etkili hukuksal yöntemler olmaması nedeni ile bu davalar Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne taşınmaktadır.
El Atmanın Önlenmesi Davası Şartları
El atmanın önlenmesi davasının başlıca şartı, işbu davayı açacak olan kişinin mülkiyet hak ve yetkilerine sahip olması konusudur. Bu nedenlerle bu dava malik ya da malikin mirasçıları tarafından açılma hakkı bulunur. Burada önemli olan malik olunan şey değil kişinin sahip olduğu mülkiyet haklarıdır. Zira mülkiyet hakkı, sahibine yasal sınırlar içerisinde o maldan dilediğince yararlanmak hak ve yetkisi bulunur.
İkinci şart olarak ise; karşımıza haksız müdahale/saldırı kavramı çıkmaktadır. İşbu davanın açılabilmesi için, kişinin maliki olduğu mal üzerinde hiçbir haklı ve yerinde gerekçeye dayanmaksızın gerçekleştirilmiş bir saldırı ise ve bu saldırı devam ediyor ise şartı karşılar. Saldırının hangi şekillerde yapıldığının bir önemi yoktur ve herhangi bir hakka dayanmaması yeterlidir. Zira buradaki temel amaç mülkiyet hakkının korunmasını sağlamaktır.
Müdahalenin Men-i Davasını Kimler Açabilir?
Taşınmazın maliki ya da asli zilyet sahibi tarafından açılabilir. Asli zilyetten anlaşılması gereken; taşınmazı malik gibi kullanmakta olan kişidir.7
• Köy tüzel kişiliğine ait alanlarda gerçekleştirilen haksız el atmalara karşı ise köy tüzel kişiliği, belediye hudutlarında belediyeye ait alanlara karşı yapılan müdahalelere karşı ise belediye başkanlığı dava açma hakkına sahiptir.
• Hazineye ait yerlere karşı gerçekleştirilen haksız el atmaların önlenmesi için açılacak olan davalarda davacı hazine olmaktadır.
• Umumi yol, meydan, kışlak ve benzeri yerlerde yetki sahipleri ise kamu görevlileri olup bunlar görevlerini yerine getirmedikleri takdirde halk içerisinden herhangi bir kimsenin el atmanın önlenmesi davası açma yetkisi vardır.
Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi Nasıl Uygulanır? hakkında daha fazla bilgi edinebilmek için tıklayınız.
İlk yorum yapan olun