Fay Hattı Nedir?

Fay Hattı Nedir? Fay ya da kırık adı verilen, iki kıta sahanlığının birbirlerine sürtünerek zıt yönlerde hareketleri sonucu oluşan yapıya verilen isimdir. Fayların uzunlukları boyunca jeolojik tabakalar iki ayrı blok halinde yer değiştirir. Buradaki “kırık” terimi çatlaklarla karıştırılmaması gerekmektedir. Zira çatlaklarda kırılma yüzeyleri boyunca bir yer değiştirme, bir kayma olayı göstermezler. Bir çatlağın fay olabilmesi için fay aynası, tavan ve taban blokları ve atıma ihtiyaç duymaktadır.

Faylarda kayma hareketi bir düzlem boyunca hareketlilik göstermektedir. Bu düzleme fay düzlemi adı verilir. Bu düzlem üzerinde sürtünme sebebiyle kayma çizikleri yer almaktadır. Bu kırık çizikleri kaymanın doğrultusunu göstermede yardımcı olmaktadır

Faylar da tabakalar gibi birer düzlemsel yapı elemanıdırlar. Dolayısıyla fayların da doğrultuları ve eğimleri bulunmaktadır. Fay düzlemleri iki bloğu birbirinden ayırır. Bu iki blok, fay düzlemi üzerinde birbirine nazaran hareket etmektedir. Bu bloklardan fay düzleminin üzerinde bulunan bloğa tavan bloğu, fay düzleminin altında bulunan bloğa ise taban bloğu denmektedir.

Fay Türleri Nelerdir? Fay Hattı Nedir?

Doğrultu Atımlı Fay

Bu tür fay hatları, yeryüzünde 90 dereceye yakın dik bir konumda olan ve yerin içine doğru eğim alan, yalnızca yatay atımın oluşturduğu yanal atımlı faylara denmektedir. Bu faylar, atımlarina göre sağ ya da sol yönlü oluşabilmektedir. Kuzey Anadolu Fayı, sağ; Doğu Anadolu Fayı ise sol yönlü doğrultu atımlı faylardir.

Normal Atımlı Fay

Bu tür faylarda fay düzleminin bir tarafındaki blok yükselirken diğer tarafındaki düşerek devam etmektedir. Burada fay hareketleri yine farklılık göstermektedir. Bir blok yükselirken diğeri yerinde durabilir yâda bir taraf yerinde dururken diğer taraf düşebilir. Örneğin; 1970 Gediz ve 1995 Dinar depremi ile ilgili faylar bu türden normal atımlı faylar olarak bilinir.

Ters Atımlı Fay

Bu tür faylar da düşey atımlı faylar olarak bilinmektedir. Sadece fay düzlemi boyunca hareket eğim yönüne göre ters yönde olur ve bloklar birbirine göre yaklaşmaktadır. Örneğin; 1975 Lice depremi fayları ters atımlı faylardır.

Verev (Oblik) Atımlı Fay

Fay düzlemi boyunca ortaya çıkan hareketin hem düşey hem de yatay yönde olduğu faylardır.

Foseptik Çukuru Ne Demek? hakkında daha fazla bilgi edinebilmek için tıklayınız.