Tonoz Nedir? Tonoz Örnekleri

Tonoz Nedir? Bir dizi kemerin aynı sırada ard arda dizilmesi ve birbirine bağlanması ile elde edilen kapalı koridor şekilli mimari elemanlardır. Bu sayede üst yapıyı taşımak için sağlam fakat hafif alt yapılar elde edilmesinde önem taşımaktadır.

Kemer ve tonoz, Roma mimarisinde vazgeçilemez elemanları arasında bulunmaktadır. En çok kullanılan tür beşik tonozdur. Çapraz ya da haç tonoz birbirine dik yerleştirilmiş iki adet beşik tonoz kesiştiklerinde elde edilir.

Tonoz Çeşitleri Tonoz Nedir?

1. Beşik Tonoz: Mimari yapıların üst örtüsünde sıkça kullanılan beşik tonoz, özellikle anıtsal yapıların revak, avlu, koridor, galeri gibi alanlar ile çarşı, han gibi uzun dikdörtgen planlı yapıların üst örtüdür.
2.  Çapraz Tonoz: İki beşik tonozun dik açıyla birleşmesinden oluşur.
3.  Yıldız Tonoz: Mimari yapıda kemer ve tonozların yıldız benzeri bir görünüm oluşturacak şekilde bir araya gelmesi ile oluşan eğrisel örtüdür
4.  Ağ Tonoz: Omurgaların bir ağ biçimi oluşturacak şekilde tonoz yüzeyini kaplamasıdır. Ağ tonoz, daha çok gotik mimaride kullanılmıştır.
5. Geçme Tonoz: İki beşik tonozun çapraz bir şekilde birbirini dik olarak birleşmesi ile meydana gelen tonoz çeşididir.
6.  Aynalı Tonoz: Manastır tonozunun üst bölümünün yatay bir düzlemle birleşmesi ile elde edilen örtüye “Aynalı Tonoz” denmektedir.
7. Basık Tonoz: Yüksekliği açıklığının yarısından az olan tonozlara basık tonoz denir. Tonozu oluşturan kesit eğrisi basık kemer ile meydana gelir.
8. Sivri Tonoz: Tonozu oluşturan kesit eğrisi sivri kemerle birleştirilmiş olan tonoz çeşididir.
9. Altı Bölümlü Tonoz: Altı bölümden meydana gelen iki küçük ve 4 büyük ayağa oturan bir çeşit tonozdur. Altılı tonoz olarak da bilinir.
10. Eğik Tonoz: Tonozun başlangıç ve bitiş noktalarındaki kemerlerin yüksekliği birbirinden farklı olan tonoza eğik tonoz denir.
11. Manastır Tonozu: Kare planlı yerlerin örtülmesinde kullanılan ara kesitleri, karenin köşegenlerinden geçen 4 kemer olan 4 tonoz parçasından meydana gelmektedir.
12. Tekne Tonoz:  Dikdörtgen planlı bir alanın kısa kenarlarından başlayarak yükselen iki manastır tonozunun, uzun kenarlar arasındaki tonozla birleşerek meydana gelir.
13. Kaburgalı Tonoz: Ara kesitleri kordon şeklinde taştan çubuklarla donatılmış tonoz çeşididir.
14. Yelpaze Tonoz: Kaburgalı tonozun kaburgalarının aynı yay üzerinde bulunduğu ve birbirinden eşit bir mesafede bulunarak yelpaze görüntüsü yarattığı bir biçimdir.
15. Kubbeli Tonoz: Yarım küre biçiminde olan tonoz çeşididir. Bizans ve Roma mimarisinde tercih edilen kubbeli tonoz kemerlerin bir araya gelmesiyle oluşur
16. Yelken Tonoz: Kare planı örten kubbenin dört yanının birer kemer düzlemiyle kesilmesinden kalan örtü sistemine yelken tonoz denir.

Apart Ne Demek? Apart Otel Nedir? hakkında daha fazla bilgi edinebilmek için tıklayınız.